چند کتاب در زمینهی روش تصحیح متون
تا کنون علاوه بر مقالات متعدد چندین اثر مستقل در خصوص تصحیح نسخههای خطی در ایران و از سوی متنپژوهان ایرانی تألیف و منتشر شده است، از جمله:
اما بعد از این مقدمه بازگردیم به سخن اصلی یعنی معرفی کتابی که به تازگی از سوی سازمان چاپ و انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی به چاپ رسیده است. این اثر ترجمة اثری است از دکتر صلاحالدین منّجد که سالها پیش (1955) با عنوان «قواعد تحقیق المخطوطات» از سوی معهدالمخطوطات مصر به چاپ رسیده و بارها تجدید چاپ شده، و پیش از ترجمة حاضر نیز دو ترجمة از آن صورت گرفته بود:
یکبار با عنوان «روش تصحیح نسخههای خطی» با ترجمه حسین خدیوجم (چاپ 2، تهران: آبان، 1355، 41ص)، و بار دیگر با عنوان «روش تحقیق و تصحیح کتابهای خطی» با ترجمه محمود فاضل (مشهد: کتابخانه جامع گوهرشاد، ۱۳۶۴).
لازم به یادآوری است که ترجمه آقای خدیو جم یکبار هم در کتاب «مجموعه مقالات روشهای تصحیح نسخ خطی» که با کوشش آقای محمود نظری فراهمآمده و در سال ۱۳۸۶ از سوی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران منتشر شده نیز گنجانده شده است.
این اثر برای بار سوم توسط آقای عبدالجبار زرگوشنسب ترجمه شده، و سال 1388 در 64 صفحه با قطع رقعی چاپ و منتشر شده است.
چاپ مزبور پس از پیشگفتار مترجم و اشاره به شمهای از شرح حال مؤلف شامل این بخشبندی میشود:
بخش اول: تصحیح و تحقیق کتابهای خطی: مقدمه، دیرینه تدوین قواعد تصحیح و انتشار متون، جمعآوری نسخهها، طبقهبندی نسخهها، گروهبندی نسخهها، تصحیح متن، هدف و روش تصحیح، رسمالخط نسخهها، الفاظ و علامات نسخهها، شکل و اعرابگذاری، عنوانها، تقسیمبندی متن و شمارهگذاری آن، نشانهگزاری آن، نحوه تنظیم حواشی و پاورقیها، چگونگی و نحوة تنظیم منابع متن، اجازه و سماع، تنظیم فهرستها، نحوه و چگونگی تنظیم مقدمه، تنظیم منابع و کتابنامه.
بخش دو: بررسی تصحیح دو کتاب خطی: بررسی تصحیح کتاب «القواعد و الفوائد» تألیف محمد بی مکی عاملی، تصحیح و تحقیق شهید دکتر عبدالهادی حکیم، نمونههایی از تصحیح، تحقیق و نحوه نوشتن پاورقیها، بررسی تصحیح کتاب «تلخیص البیان فی مجازات القرآن» تألیف شریف رضی تحقیق و تصحیح محمد عبدالغنی حسن، نمونههایی از تحقیق تصحیح و نوشتن پاورقیها، آشنایی با فهرست نسخههای خطی کتابخانهها، منابع.
این اثر با شمارگان هزار نسخه با قیمت 15000ریال وارد بازار نشر شدهاست.